Heeft geld zin?

Begin dit jaar maakte ik kennis met Annette. Ze probeerde haar rol binnen de Beroepsvereniging voor Groene Zorg (BVGZ) weer op te pakken. Daar was ze vanwege darmkanker een jaar eerder mee gestopt. Na een aantal operaties en chemo’s is de kanker nu verdwenen. "Ik had dood moeten zijn, maar ik ben er nog", was één van de eerste dingen die ze zei. Ze voelde zich een ander mens. Niet alleen vanwege de vermoeidheid, maar door alles wat haar met haar ziekte was overkomen. “Ik leef voor mijn zoontje en mijn partner, maar voor de rest heb ik nog geen idee. Ik wil rustig gaan ontdekken waar ik me weer mee bezig ga houden. Ik zal toch weer geld moeten gaan verdienen.” Een half jaar na onze eerste kennismaking vertelt ze dat ze haar bedrijf heeft beëindigd. Gelukkig heeft ze een arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen, maar de uitkering daarvan stopt in februari 2019. Haar vertrouwde inspiratie is ze kwijt. De zin van het leven, dat is wat haar bezighoudt. Maar kun je daar van leven?

Kun je leven van de zin ervan?
Nadat mijn partner Wim in 2009 een infarct in de hersenstam kreeg en ook voor de hemelpoort werd weggesleept, kreeg ik een ingeving waar het in het leven om gaat. Dat is om in liefde met elkaar te leven, met respect voor de omgeving. Ik zegde mijn goed betaalde werk op om thuis te zijn, zodat Wim weer thuis kon komen wonen. De financiële consequenties kon ik niet overzien, maar het deed er op dat moment niet toe.
Ik was eraan gewend om mijn eigen inkomsten te genereren en daarvan te leven. Dat had mij het gevoel gegeven zelfstandig en onafhankelijk te zijn. Maar door de confrontatie met de eindigheid van het leven door het herseninfarct van Wim, kreeg het werk dat ik deed opeens een andere betekenis. Het leek er totaal niet meer toe te doen. Dat Wim en ik samen verder zouden kunnen leven, daar ging het om.

Mag ik zinvol bezig zijn?
Vanaf dat moment in 2009 probeer ik met zinvolle bezigheden mijn geld te verdienen. En onder zinvolle bezigheden versta ik dat wat bijdraagt aan: in liefde met elkaar leven met respect voor de omgeving. Hoe dat moest wist ik niet, ik ben gewoon maar gaan doen. Dat begon met schrijven over onze ervaringen. Eerst een eigen blog, toen gastcolumns. Wat ik schreef sprak mensen aan. Ik werd gevraagd erover te spreken, voor interviews in tijdschriften en om deel te nemen aan programma’s voor TV. Soms werd het betaald, soms niet. Gelukkig werden we er, een half jaar nadat Wim weer thuis was, op geattendeerd dat Wim een PGB (persoonsgebonden budget) kon aanvragen waar hij mij uit zou kunnen betalen. Het kostte me enige moeite om deze constructie als volwaardig inkomen te accepteren omdat ik vond dat ik als zelfstandig ondernemer geheel zelfstandig mijn geld moest kunnen verdienen. Maar ik zag me niet meer doen wat ik eerder deed, dus wat dan wel?

Ik merk dat er een diepe behoefte aan financiële onafhankelijkheid in mij aanwezig is. En een behoefte om er toe te doen. Ik wil niet alleen van belang zijn voor mijn dierbaren, ik wil ook van belang zijn voor de wereld om ons heen. De maatschappelijke waardering voor wat ik voor Wim doe betaalt zich uit in het PGB. Maar daarin vind ik onvoldoende zingeving. Door onze ervaringen in het (her)vinden van een nieuwe weg in het leven te delen met anderen, krijgen deze ervaringen zin. Op die manier ervaar ik een soort van balans met de maatschappij voor het geld wat ik via het PGB van de samenleving ontvang.

'Echt' geld verdienen
​Maar waarom is er in mij nog een telkens weer oplaaiende onrust? Een stem in mij die vindt dat ik op een ‘echte’ manier mijn geld moet verdienen. Waarom zou wat ik doe niet ‘echt’  zijn? Waarom is het wel ‘echt’ als Wim iemand van een instelling zou inhuren om hem overdag te helpen en om ‘s nachts bij hem te blijven zolang hij aan het ademapparaat ligt. Dat zou wellicht zo duur zijn dat hij in een speciaal verpleeghuis zou moeten gaan wonen. Wat dan ook weer veel meer kost dan dat ik nu krijg. Waar voel ik me steeds weer schuldig over als ik op deze manier zelfs de maatschappelijk gezien goedkoopste zorg lever voor iemand als Wim? Waarom zie ik dit niet als ‘echt’?
Vind ik het té gemakkelijk? Nee, want het is helemaal niet gemakkelijk om zo bewust te leven en van alles wat je meemaakt te willen leren om een nog beter mens te worden.
Ik denk dat het het gevoel is niet mee te doen met waar mensen ‘echt’ hun geld mee verdienen.

Als ik mijzelf wil blijven waarderen, moet ik mijn bijdrage dus niet afmeten aan ‘echt’ geld. Want geld wat iemand verdient, zegt niet zoveel over de maatschappelijke waarde die iemand levert. De beloning van zingeving zit hem misschien wel in ‘geluk’. En geluk is niet te koop!

Geld om het leven zin te geven
Dat brengt me weer terug bij Annette en al die andere mensen die niet of nauwelijks in staat zijn om ‘echt’ geld te verdienen. Zouden we mensen in dergelijke omstandigheden niet gewoon leefgeld moeten geven? Zodat ze kunnen betalen wat ze nodig hebben om zich een zinvolle weg door het leven te banen? Omdat mensen die hun leven zin weten te geven van maatschappelijke waarde zijn. Anders heeft het geen zin….

Reacties