Roeptoeteren en de waarheid

Soms heb ik het idee dat we een land vol ‘roeptoeters’ zijn. Iedereen mag overal wat van vinden, zegt daar wat over op Twitter, Facebook of plaatst een filmpje op Youtube. Zo wordt de ‘waarheid’ gemaakt. Voor je het weet worden er Kamervragen gesteld over verplichte mantelzorg in een verpleeghuis. De werkelijkheid wordt vervormd waar je bij staat, gewoon omdat men roept op basis van wat een ander uit een boodschap filtert en weer doorgeeft. Dat men die vervormingen serieus neemt heeft grote gevolgen. Het creëert onnodige tegenstellingen en verwarring.

Vervorming

Het doet me denken aan een spelletje. Je vertelt iemand een verhaaltje. Die vertelt dat weer door, en die vertelt dat ook weer verder. Uiteindelijk blijft er een soms lachwekkend verhaal over, wat de oorspronkelijke verteller totaal niet meer als zijn verhaal herkent.  Als spel wel leuk, maar als we het serieus nemen is het erger. En dat is wat er gebeurt.
Zo heeft iedereen een mening over ‘mantelzorg’ en mantelzorgers. Een zorgorganisatie zegt in de media dat mantelzorg door familie in hun instelling verplicht zou moeten zijn. Het was bedoeld als proefballonnetje voor een experiment om familie en naasten meer te betrekken bij de activiteiten die bijdragen aan het welzijn van bewoners van hun verzorgingshuis. Ondertussen roept een deel van Nederland er schande van, een deel hoort het niet, en een deel is het er stilzwijgend wel mee eens. Stilzwijgend, want hardop zeggen dat je het er mee eens ben kan een lading bagger op je beeldscherm veroorzaken. Dat past niet in onze cultuur van ‘collectieve verontwaardiging’ over ‘vrijheid’ die ons afgenomen dreigt te worden.

Vrijheid

Maar juist die verontwaardiging geeft aan dat we helemaal niet ‘vrij’ zijn. We willen erbij horen, dus vinden we er ook wat van. Zichtbaar voor je ‘vrienden’ en ‘volgers’ , hoe meer zichtbaar hoe meer je erbij hoort tenslotte. Maar waar hoor je dan eigenlijk bij? Wat vind je eigenlijk zelf van iets? Vind je het eigenlijk wel de moeite waard om je er echt in te verdiepen? Heb je er eigenlijk wel mee te maken? Ben je medeverantwoordelijk voor datgene waar je wat over vindt?
Met dat roepen over van alles en nog wat, waar we eigenlijk de bron niet van kennen, en er eigenlijk ook niets mee te maken hebben, ontnemen we de ‘vrijheid’ van degenen die het wél betreft. De ‘roepers’ beïnvloeden de beeldvorming, de politiek, de maatschappelijke inkleuring. Ze maken dat degenen die het betreft  in een verdedigende houding schieten. Ze gaan mogelijk concessies doen aan hun oorspronkelijke plan, of stoppen er maar mee. Of… ze maken hun plan nog beter en komen terug. Dat betekent dat vooral de sterksten verder komen, degenen met een dikke huid, bestand tegen ‘geroeptoeter’. En misschien is dat wel hoe het werkt…

Waarheid

Wat ik nu uit mijn eigen schrijfsel leer is dat ik mij niet zoveel moet aantrekken van het ‘geroep’. Dat ik mijn behoefte om terug te roepen hoe het wél zit, moet indammen. Dat ik me eigenlijk nergens meer druk om moet maken, behalve om mijn eigen zaken. Maar…. dan wordt de wereld om mij heen zo koud.
Nee, ik doe het anders. Ik blijf gewoon mijn eigen mening vormen. Geef die als het mij gevraagd wordt of als het me aangaat. Ik blijf de verhalen van meerdere kanten zien. Omdat de waarheid niet bepaald wordt door wat men erover roept, maar wat mensen die het echt aangaat ervaren en er van vinden.

 * Hoe de bron zelf vertelt over de 'verplichte' mantelzorg: Netwerkparticipatie Vierstroom