Vrijheid koop je!

Gisteren was het 5 mei. Overal spreekt men over vrijheid. Hoezeer we moeten koesteren te leven in een vrij land. Vergelijkingen maken tussen nu en de Tweede wereldoorlog mag niet. Diezelfde dag komt het bericht dat we waarschijnlijk nog voor de zomer een vaccinatiepaspoort krijgen, zodat we weer op vakantie naar het buitenland kunnen en in eigen land het theater mogen bezoeken. Het toerisme moet weer op gang gebracht. Ik voel een diep verdriet in me naar boven komen. De oorlog komt nu opeens wel heel dichtbij. 

Ik vraag me af wat we eigenlijk verstaan onder vrijheid. Hoe vrij zijn we eigenlijk? 

Wat is vrijheid eigenlijk?

's Avonds kijk ik naar het bevrijdingsconcert in Koninklijk Theater Carré. Prachtig hoe het begint met de ene man in het bootje op de gracht, waarmee de muziek langaam naar binnen ging. Er zijn mooie woorden, mooie beelden, mooie muziek. Ik zeg nog tegen mijn man Wim dat ik het concert zo binnen eigenlijk wel mooier vind dan buiten op de gracht. Het is rustiger. Maar ergens kriebelt nog steeds de vraag in mij wat we nu eigenlijk verstaan onder vrijheid. Is vrijheid het ontbreken van oorlog? Een oorlog met dodelijke en verwoestende wapens?

Dan zingt Stef Bos het lied 'Daarom zijn wij vrij'. Ik luister met verbazing. Ik herken dat lang niet alles wat hij noemt nog zo vanzelfsprekend is. Een stukje uit de tekst:

daarom zijn wij vrij

vrij om te bewegen

vrij om zelf te kiezen

waarvoor wij willen leven

vrij om weg te gaan

vrij om hier te blijven

vrij om wat dan ook

te zeggen of te schrijven

 

vrij om weg te dromen

naar kastelen in de lucht

waar de vrijheid van de een

niet de ander onderdrukt

vrij om te geloven


Ongevaccineerd ben ik bijvoorbeeld helemaal niet vrij om weg te gaan. En vrij om wat dan ook te zeggen of te schrijven voel ik me ook al een jaar niet meer. Regelmatig doe ik er maar het zwijgen toe, om onaangename woordenwisselingen te voorkomen. Ik pas me aan omwille van de 'lieve vrede'. 


Aanpassen om te overleven

Wij leren als kind al om ons aan te passen, het is een overlevingsstrategie. Als je niet gehoorzaamt krijg je straf. Als je je bord niet leeg eet mag je niet buiten spelen. Dus eet je je bord maar leeg, ook al heb je al genoeg gehad of lust je het niet. Het is vaak uit goede bedoelingen, je ouders willen het beste voor je. Maar wat is het beste voor je? Wat in de opvoeding als beste voor je wordt gezien is vaak de beste manier om in het milieu waarin je wordt grootgebracht te overleven. Hoe vrij is dat?


Als je het milieu waarin je bent opgegroeid als knellend ervaart, kun je je daaruit bevrijden. Maar vraag maar eens aan mensen die zijn opgegroeid met een bepaald geloof of godsdienst, hoe gemakkelijk het is om je daaruit te bevrijden. Dat gaat zomaar niet. 


Hoe vrij ben je om ontslag te nemen als je je baan als knellend ervaart en er ziek van wordt. Hoe vrij ben je om tegen je baas te zeggen dat wat je moet doen eigenlijk niet kan, omdat het andere mensen schaadt. Word je dan vriendelijk doch dwingend weer op het goede spoor gezet of mag je vertrekken? 'Functie elders'. 


Als je gevangen wordt gehouden en je vrijheid kan verdienen door sex te hebben tegen je zin? Wat doe je dan? Als je geld kunt verdienen om mooie dingen te kopen of te kunnen reizen, door je lichaam te verkopen wat doe je dan? Hoe zit het hier met dwang, al dan niet van de groep, en vrije keuze?


Dichte deuren 

In deze tijd met coronamaatregelen waarin we nu leven, heb ik tot nog toe aardig zelf kunnen kiezen. Voor bepaalde tijd niet naar de winkel te kunnen om kleding of schoenen te kopen, is te doen. Niet gezellig op een terrasje te kunnen zitten is in de winter geen straf. Als het 's avonds donker en koud is, is de avondklok geen probleem. En van grote groepen mensen bij elkaar hield ik toch al niet. Het mondkapje heb ik in de supermarkt voorgedaan omwille van de lieve vrede. Afstand houden is soms zelfs wel fijn.
Tijdelijk.


Maar nu is het zover dat het aan mijn lijf komt. Dat ik geen keuze meer lijk te hebben om nog deel te nemen aan een sociaal leven als ik mij niet laat vaccineren en testen. De groepsdruk maakt dat ik er maar liever niet over spreek (of schrijf). Of ik dat wel of niet doe is nog een keuze, niet geheel vrij want ingegeven door angst er niet meer bij te horen. Die reis naar Italië kan ik ook nog wel overslaan als ik daar een vaccinatiepaspoort voor nodig heb. Maar als ik in alle gezondheid niet meer met vrienden in een restaurant kan gaan eten zonder met een test te kunnen aantonen dat ik niet besmet ben, dan voel ik me steeds meer buitengesloten. Waar gaat straks nog meer de deur voor me dicht zonder vaccinatiepaspoort?


"Doe toch niet zo moeilijk!"

Ja natuurlijk kan ik zeggen: "Oke, doe mij dan maar een injectie, dan ben ik van al het gezeur af." Maar dan koop ik vrijheid met het weggeven van een stukje integriteit. Ik ben niet te koop.

Artikel 11 van de Grondwet waarborgt de Onaantastbaarheid van het lichaam. Wat is zo'n artikel waard als het je beperkt in je vrijheid om deel te nemen aan het gewone sociale leven?


Nu het zover komt dat het mijn eigen lijf betreft, komt het verzet in mij naar boven. Ik merk dat ik de vrijheid heb om me tegen(indirect verplichte) aantasting van mijn lichaam te verzetten. Ik voel ook angst voor afwijzing. Die angst zou mij er van kunnen weerhouden om mijn vrijheid te nemen. 


Reinier Sijpkens
Dat brengt mij tot mijn eigen definitie: ' Vrij zijn is leven zonder angst'. Ik kan me laten leiden door de angst of door mijn behoefte aan persoonlijke integriteit. Vooralsnog kies ik voor het laatste. Ik ben niet te koop. 


Ik denk weer aan het bevrijdingsconcert. Tot slot is er altijd het lied 'We'll meet again' van Vera Lynn. Ik zei tegen Wim: "Nu mis ik wel dat ze wegvaren in dat bootje." Met dat ik dat zeg komt er weer de man in beeld, muziek makend in zijn prachtig versierde bootje. Langzaam vaart hij uit beeld. Reinier Sijpkens in zijn Notendop. 


Bevrijdend!!

 









Reacties

  1. Prachtig verwoord, Cora. Precies hoe ik het ook voel, beleef, onderga. Het maakt me boos en verdrietig, maar het overtuigt me ook om niet toe te geven aan de dwang. Die ene regel uit het Wilhelmus: De tirannie verdrijven die mij mijn hart doorwondt, geeft me nog een beetje hoop. Vriendelijke groet, Jan

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Uit mijn hart gegrepen .... Dank je wel.
    Vriendelijke groet, Rob

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Precies dat. Alhoewel ik nu al niet dingen die om de lieve vrede te bewaren.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Mooi...helemaal mee eens!!

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Zo raak als maar raak kan zijn. Ik had het niet beter kunnen verwoorden. Al blijft het frustrerend dat een groot deel van de samenleving dit niet ziet of (uit eigen belang) niet wil zien. Dit alles gaat een tweedeling ( die er ook al in andere opzichten is) in de maatschappij veroorzaken.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Deze tijd

    nu in deze tijd
    velen onderduiken in
    de vaccinatie en de
    testlocatie om te
    ontkomen aan het
    zelf opgeroepen lot door
    geen god bedacht
    het is de macht van mensen

    nu in deze tijd
    waarin het mechanisme van
    één grote wereldorde sluipend
    gemeengoed dreigt te worden

    nu in deze tijd waarin
    mijn gemoed broedplaats is
    geworden om de definitie van
    vrijheid te herijken

    nu in deze tijd
    ervaar ik als afvallige de
    eenzaamheid welke
    (on)logischerwijs daaraan
    ten grondslag ligt

    05-05-2021 Piet Hardendood

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Dit hadden mijn woorden kunnen zijn! Je raakt een diepe gevoelssnaar.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Ik ga ervan over m'n nek, als ik je betoog lees.
    Heb je al ooit 1x overwogen eens een dag mee te lopen op een covid afdeling van een ziekenhuis waar mensen aan de zuurstof liggen, vechten voor hun leven en verplegend personeel familieleden dagelijks moeten mededelen dat hun geliefden het niet gaan redden?
    Waar jij m.i. over schrijft is dat je aandacht zoekt en zielig gevonden wil worden. Als je deze beperkingen ook maar in de verste verte vergelijkt met de tweede wereldoorlog, ben je wat mij betreft gewoon ziek; ziek in je geest!

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Heftige reactie. Jammer dat je het anoniem doet, want ik wil best met je van gedachten wisselen hierover.

      Verwijderen

Een reactie posten