Juf is gek!

Enkele jaren geleden volgde ik een opleiding om systeemopstellingen te kunnen begeleiden. Vorige week was er een soort van opfrisdag. Ik ging er heen om het thema 'eigen regie' verder te onderzoeken. Het thema lijkt een rode draad in mijn leven te vormen, maar het hoe en wat was me nog niet helemaal duidelijk. Ik wilde weten óf en wát ik er in de toekomst mee zou moeten doen. En.... ik viel van de ene verbazing in de andere.

Ken je het fenomeen 'systeem- of familieopstelling'? In zo'n opstelling laten personen of voorwerpen je zien en eventueel horen hoe onderwerpen/mensen zich tot elkaar verhouden in een bepaalde vraagstelling. Dat biedt de vraagsteller een nieuwe kijk op de zaak en zicht op nieuwe stappen. Soms brengt het ook een diep inzicht. Elke keer ben ik weer verrast door de manier waarop je verbluffend snel een situatie kunt doorzien.

Instituties
We begonnen met kleine vraagjes. Het werd snel duidelijk dat 'instituties' een centraal thema was voor de groep. Eén persoon vroeg zich bijvoorbeeld af of ze een instituut moest gaan oprichten of 'loslopend' haar product moest blijven verkopen. Dan zet je in zo'n opstelling een persoon neer voor representatie van het instituut en een persoon voor de vraagsteller. Door alleen maar naar 'het instituut' te kijken, kreeg de representant voor de vraagsteller het al benauwd. Voor de toekijkende échte vraagsteller werd hiermee duidelijk dat haar twijfel van wél of niet, betekende dat ze het niet moest doen. Voor haar een bevestiging van wat ze diep van binnen al wel zo voelde, maar nog niet echt wilde weten.

'Juf is gek'
In een andere opstelling, stond iemand voor mij en zij voelde zich opeens de Cora van 7-8 jaar. Machteloos. En ik dacht aan mezelf als 8-jarige. Ik zat in de tweede klas van de lagere school en had een juf met wie het niet zo klikte. Ik herinner mezelf als een heel braaf en ijverig kind maar toch had ik op een goed moment stiekem op het bord geschreven: 'Juf is gek'. Toen de juf vroeg wie dat gedaan had, stak ik braaf mijn vinger op. Ze zei dat ik dat maar niet meer moest doen. Maar daarmee was het nog niet klaar. Enkele dagen later was het koninginnedag en het hele dorp vierde feest. Ik zag in de verte dat de juf met mijn moeder sprak. Thuisgekomen sprak mijn moeder mij aan op dat ik 'Juf is gek' op het bord had geschreven. Dat moest ik toch echt nooit meer doen. Het effect ervan bleek enorm groot want diep van binnen nam ik het mijn moeder tot vorige week nog steeds kwalijk dat ze het toen voor de juf opnam. Ik voelde me eigenlijk door mijn moeder in de steek gelaten.

Help me!!
Ik besloot te vragen om een opstelling van de school, mijzelf als 8 jarige, mijn ouders én die juf, om meer zicht te krijgen op wat er daar aan de hand was. De 8-jarige Cora voelde zich eenzaam en verdrietig. De juf bleek zich geen raad te weten met de moeilijke vragen die Cora stelde. Ze werd er 'gek' van. Bovendien had de juf genoeg andere dingen aan haar hoofd, eigenlijk was alles haar te veel. De school, was gewoon het instituut, een gegeven. Het bood structuur en je wist waar je aan moest voldoen om er doorheen te komen. Mijn ouders stonden achter me en bleken van mijn eenzaamheid en verdriet geen weet te hebben. Ik liet het hen niet zien. En 8-jarige ik... ik wilde dat mijn moeder me hielp, ik wilde geholpen worden door de school, ik wilde gezien worden door de juf.
In de opstelling werd me duidelijk dat de school me als systeem en instituut niet kon helpen. Die kon niet voelen en weten. Het werd me duidelijk dat ook mijn moeder me niet kon helpen omdat ik mijn problemen met die juf niet met haar deelde. Ik wilde vooral braaf en volgzaam zijn.... En de juf, tja dat bleek ook maar een mens. En in één klap werd me duidelijk waarom ik geen vertrouwen heb in instituties en autoriteiten. Ze begrijpen me niet en helpen me niet in wat ik nodig heb. Zo! En bovendien... zij kunnen er ook niets aan doen als ik me niet laat zien en mijn mond houd om vooral maar 'braaf ' te zijn.
Ja, het klopt... ik heb langere tijd verzucht dat ik 'altijd alles alleen' moest doen. Ik ben daar ook heel goed in, maar sommige dingen kan ik toch echt niet alleen. Dan moet ik hulp vragen. Maar bij wie? Als je ervaring is dat instanties en autoriteiten je niet (kunnen) helpen? Spreekt daarom de gedachte van gelijkwaardigheid in WeHelpen me zo aan?
En... instituties en autoriteiten die me willen helpen moeten wél van heel goede huize komen. Je hoeft mij namelijk écht niet te vertellen wat goed voor me is, wat ik nodig heb, hoe ik iets moet doen..... ik heb toch geleerd dat mijn volgzaamheid me eenzaamheid en verdriet bracht? Ik wil dat ze me vragen stellen en naar me luisteren in plaats van mij te vertellen hoe het moet.

Eigen regie
We deden daarna nog een opstelling. Daarin kwam ik nog een stap verder in de vraag over mijn relatie tot 'eigen regie'. Het werd me duidelijk. Ik hoefde niet meer te vechten tegen autoriteiten, tegen instituties... de 'regelaar' in mij was helemaal moe, die wilde niet meer. Ik hoefde me alleen maar over te geven. En ik gaf mij over. Heel onwennig.... waaraan gaf ik mij over?

De dagen erna voelde ik me weer net zo vreemd als na het herseninfarct van Wim. Ik begreep niet waar iedereen zich zo druk om maakt. Ik kreeg te maken met bureaucratische afhandeling van financiele zaken van wel drie organisaties en toen begreep ik de overgave. Gewoon een formulier invullen gaat veel sneller dan je druk maken om de merkwaardigheid van het systeem achter het formulier wat je toch niet kunt veranderen. Ik kon er zelfs om lachen....
En nog enkele dagen later werd ik wakker met een soort van Eureka gevoel. Ik heb mijn 'Gouden bal' weer gevonden. Die 'Gouden bal' staat bij mij voor veel. Het is de bron van energie, van weten.... Die vondst geeft mij een enorme impuls. En ik weet nu wat ik wil met het thema 'Eigen regie'.
Ik wil mensen stimuleren hun eigen regie te nemen. Ik wil hulpverleners helpen om hun cliënten met die 'eigen regie' te helpen. Ik wil zorg-/welzijnsorganisaties helpen om te kijken wat hun medewerkers nodig hebben om hun cliënten ook daadwerkelijk in de gelegenheid te stellen die 'eigen regie' te voeren.
Ik begrijp dat dit veel is en veelomvattend kan zijn. Maar nu ik mijn eigen regieproces heb doorzien en ervaren, wil ik deze kennis graag inzetten.

Juf is niet meer gek, zij werd ook niet geholpen....




Reacties

  1. Hallo Cora,

    Zo....dat is een blog om even goed over na te denken!
    Alles zelf willen doen en geen hulp willen/kunnen vragen.....
    Waar heb ik dat meer gehoord?
    Zou er denk ik zelf ook een blog over kunnen schrijven ;)

    Bedankt voor dit mooie blog. Je houdt hiermee jezelf maar ook mij een spiegel voor!

    Thxxx!
    Yvonne

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dank je Yvonne, wanneer kunnen we jouw blog tegemoet zien?
      Hartegroet,
      Cora

      Verwijderen
  2. Een leven van overgave is ook regie; de overgave aan het leven zelf. Ik wens je toe dat de zon, jouw gouden bal, je pad in een stralend licht zal zetten Cora.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Inge Wopereis21 maart, 2013

    Veel herkenning: altijd gehoorzaam zijn inruilen voor eigen regie. Dank voor het delen!
    Ik moet ook sterk denken aan de tekst van Anaïs Nin: 'En de dag kwam dat het risico van stil in de knop blijven zitten pijnlijker was dan het risico van tot bloei komen.'

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dank je Inge. Ik herken het verhaal van de knop. Ik was tot ongeveer mijn 35e stil en introvert. Totdat ik het gevoel kreeg zo ongeveer te stikken. Ik weet nog het moment waarop ik besloot meer te vertellen. Eerst vond ik dat doodeng. Ik was verrast dat anderen toen ook meer over zichzelf aan mij vertelden. Er ging een wereld voor me open....

      Verwijderen

Een reactie posten